แสตมป์ฤชากร ที่ใช้ชำระค่าธรรมเนียมศาล หรือค่าธรรมเนียมที่ดิน นำมาแก้ราคาให้สูงขึ้นเป็น 3 ราคา คือราคา 10 บาท 20 บาท 40 บาท นำมาพิมพ์แก้ทับราคาด้วยหมึกสีดำ วันแรกจำหน่าย 24 เมษายน 2450 นำมาใช้เพื่อให้บริการไปรษณีย์เพื่อให้ชาวจีนที่อาศัยอยู่ในกรุงสยามได้ติดต่อทำมาค้าขายกับเมืองจีน นับเป็นไปรษณีย์ของชาวจีนโดยเฉพาะ เพื่อเป็นการใช้ในโพยก๊วน เป็นการรวบร่วมซองจดหมายซองหลายๆ ฉบับห่อไว้ในห่อเดียวกัน ผนึกดวงตราไปรษณีย์ จ่ายเป็นค่าธรรมเนียม คิดตามห่อ ที่ห่อจดหมายหลายฉบับแล้วติดแสตมป์ไป ตามราคา อาจจะ 10 บาท 20 บาท 40 บาท สมัยรัชกาลที่ 5 เงินราคานี้สูงมากเพราะเงิน 1 สตางค์จับจ่ายซื้อของได้มากมาย ห่อโพยก๊วนนี้ส่งไปทางเรือไปเมืองจีน
ซองตราไปรษณียากรชนิด 15 สตางค์ ที่กรมไปรษณีย์สยามจัดพิมพ์ให้ใช้ส่งโพยแทนซองธรรมดา มีตราประทับที่ทำการไปรษณีย์ที่ 8
ซองโพยก๊วนซองนี้ประทับตราประจำวันจากที่ทำการไปรษณีย์โทรเลขที่ 8
ซองติดตราไปรษณียากรพระบรมรูป ร.9 ชุดที่สอง
เนื่องด้วยกรมไปรษณีย์ฯ ได้เปิดไปรษณีย์ที่ 8 ขึ้นที่เยาวราชเพื่อรับฝากไปรษณีย์ภัณฑ์ไปประเทศจีนเป็นส่วนใหญ่ โดยเปิดตั้งแต่ วันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2450 ปรากฏว่า ชาวจีนนำส่งไปรษณียภัณฑ์เป็นจำนวนมาก บางห่อมีจดหมายสูงถึง 750 ฉบับ จึงต้องใช้แสตมป์ราคาสูงปิดไป แต่ในขณะนั้นแสตมป์ราคาสูงที่สุดมีเพียง 1 TICAL (1 บาท) และแสตมป์ราคาสูงยังไม่ได้พิมพ์มาใช้
กระทรวงโยธาธิการ จึงกราบบังคมทูลฯ ขอพระบรมราชานุญาต นำแสตมป์ฤชากรซึ่งใช้เป็นค่าธรรมเนียมศาลและที่ดินชนิดราคา 10, 20 และ 40 บาท มาพิมพ์ทับเป็น SIAM POSTAGE 10, 20 และ 40 Ticals ใช้เป็นแสตมป์ไปพลางก่อนจนกว่าแสตมป์ราคาสูงที่สั่งพิมพ์จะมาถึง กระทรวงการคลัง ได้ดำเนินการพิมพ์แก้ที่โรงพิมพ์ กอตเต กรุงเทพฯ มีทั้งที่จุด Full Stop กลมและรี นอกจากนี้ยังมีช่องไฟระหว่าง “POSTAGE” และ “POSTAGE-40” แคบเพียง 19 มม. ราคา 40 TICALS. “S” ห่าง “.” มีทั้งหมด 42 ดวง เพราะเชื่อกันว่ามีเพียง 1 ดวง ในแผ่นหนึ่ง
แสตมป์แบบจุด oval full stop ต่อท้าย TICALS,
แสตมป์ตัวอย่างที่ไม่ได้นำออกใช้ (SPECIMEN)
ที่ทำการไปรษณีย์หมายเลข 8 ที่ให้บริการเรื่องโพยโดยเฉพาะ ในภาพเป็นความเสียหายที่เกิดในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 (ภาพจาก หนังสือบันทึกประวัติศาสตร์การประกันภัยไทย)
แหล่งข้อมูล:
- ตำนานไปรษณีย์ไทย พ.ศ. 2231-ปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยอาณัฐชัย รัตตกุล
- “โพยก๊วน” เงินออมหลายร้อยล้านที่จีนโพ้นทะเลส่งกลับบ้านเกิด
- โพยก๊วนผู้รวบรวมจดหมาย และเงินสอดใส่ซองส่งไปเมืองจีน
